Përshkrimi
Duke qenë edhe ajo vetë shkrimtare, bashkëshortja e Ismail Kadaresë, Helena, zbulon fatin e një çifti të pazakontë. Në këtë rrëfim të mbushur plot ngjarje që dalin dhe e kapërcejnë të zakonshmen e një jete të përbashkët, shpaloset aktualiteti i një gjysmë shekulli që ka parë apogjeun, dhe më pas, agoninë dhe fundin e regjimeve komuniste, në Europën Lindore.
Në rrethin e miqësive, takimeve, të fshehtave të përbashkëta, ky çift gjen energji dhe kurajë që të mposhtë ankthin që diktatura ushtroi mbi banorët e vendit më të mbyllur dhe më misterioz të Europës.
Përtej episodeve shumë të pasura dhe të një humori, që jep përvojën e tragjedisë, këto kujtime dëshmojnë drejtpërdrejt mbi kompleksin e “punës së laboratorit”, në të cilën është përpunuar vepra e Ismail Kadaresë, si dhe mbi strategjitë e përdorura për të bërë që të dështojë censura, ose për të çuar e strehuar, në Francë, tekstet më të rrezikshme. I gjithë ky aspekt gjendet i pasuruar me shumë gjëra të reja. Kjo “speleologji” në thellësitë e krijimit letrar shpjegon për mrekulli atë që është realizuar në praktikë: rreth njëzet mijë faqe të një vepre të botuar.
Krejt e pazakontë, e guximshme, me një sinqeritet të rrallë, plot lehtësi dhe emocion, kjo kronikë e gjerë dhe e pasur, lexohet si një roman aventurash dhe pasionesh të atillë, që ngjallin dhe frymëzojnë dashurinë për artin dhe për lirinë.
Helena Kadare ka lindur në Fier, në Shqipëri. Shkrimtare dhe përkthyese, ajo e ndan jetën e saj ndërmjet Francës dhe vendit të saj. (Fayard)